Twee rozenstuiken naast elkaar krijgen evenveel water en evenveel zon. Toch gaat één van de twee dood, terwijl de ander groeit en bloeit.

“Dat soort dingen moest ik zien, om te begrijpen dat wij ook onderhevig zijn aan de wetten van de natuur. In de tuin zie je voortdurend bedjes met planten waarvan 2/3 het doet en 1/3 verwelkt.” Onverwacht krijgen Nicoline en haar man Ton te horen dat hij uitgezaaide slokdarmkanker heeft. “Ton zei zelf: ‘Waarom ik niet? Ik heb gewoon pech.’”

Nicoline is steeds vaker in haar volkstuin te vinden en na Tons overlijden wordt dit alleen maar meer. Ze begint te schrijven over wat ze ziet. Ze leest de achterkant van een zakje zaad en schrijft:

“Ton van Kempen.

Zaaien in Heerlen, na 22 jaar verplanten naar Maastricht.

Geef voedzame aarde, maak een mengsel van 2/3 cultuur en 1/3 historie.

Zet naast een soortgenoot en er ontstaat een kleurrijke groep van planten omheen.

Bij ziekte niet te ver terug knippen. Bloei houdt de plant gaande.”

Dat had ze bij Ton zien gebeuren: “Hij moest bezig blijven. Als hij alleen nog maar patiënt was, dan ging hij al een beetje dood. Op het laatst schreef mijn hand: tweeënzestigjarig.”

Steeds weer ziet Nicoline iets dat ze kan verbinden aan haar verhaal: “Er kwam een soort waarheid uit het schrijven naar boven. Dat was mij tot troost, want ik vond dat rondlopen in het onbegrijpelijke zo naar.”

Een paar jaar na het overlijden van Ton koopt Nicoline een boomgaard. “De oude bomen waren gehavend, vol dode takken. Toch is er dan ineens een jonge tak die in het blad komt. Net als Ton: zo gehavend als hij was, toch nog bloei, toch nog vrucht.”

Er is veel te doen in de boomgaard. “Ik ben gewoon begonnen. Maar als ik niets zou doen, dan zou de boomgaard hier nog steeds zijn. Dat is anders dan de moestuin. Als je courgettes woensdag water geeft en niet nu, dan zie je het verschil. De boomgaard, of ik nu snoei of niet, appels pluk of niet, het kalme tempo van de seizoenen gaat door. Ik vind dat heel troostrijk.”

Nicoline is theatermaker en maakte de voorstelling ‘De tuinvrouw en de dood’. Binnenkort komt het gelijknamige boek uit.