‘Troost’ van Michael Ignatieff is een ander boek dan andere boeken over verlies en troost. Ignatieff zoekt namelijk naar troost bij schrijvers, kunstenaars en componisten uit het (soms verre) verleden. Zo vertelt hij over het boek Job, bekijkt hij verschillende Psalmteksten en beschrijft hij waar Camus troost en kracht vandaan haalde in zijn moeilijke periodes. Ignatieff overtuigt met dit boek dat we kunnen leren van deze historische figuren en dat we niet alleen zijn in ons verlangen naar hoop.
Alleen de inleiding van ‘Troost’ is al troostend, doordat de schrijver vertelt wat troost nou eigenlijk (voor hem) is. En wat niet, ook heel belangrijk. Troost komt van het Latijnse consoler wat ‘samen verlichting vinden’ betekent. En dat is soms heel moeilijk om te kunnen bieden, weet iedereen uit eigen ervaring met een naaste die iemand is verloren, of juist voor hen die goedbedoelde maar ‘verkeerde’ troost hebben ontvangen.
Ignatieff beschrijf troost als vasthouden aan de liefde voor het leven zoals het is, in het hier en nu. Volgens hem is de uitdaging van troost in deze tijd de tragedie doorstaan, zelfs als we er geen betekenis aan kunnen geven, en in hoop te blijven leven. Ook als ongelovige kunnen religieuze teksten een inspiratiebron zijn, aldus de schrijver. Deze werken kunnen ons helpen woorden te vinden voor wat woordeloos is, voor gevoelens van isolement die ons in stilte gevangenhouden.
Dit boek biedt een inkijkje in zeventien van die troostende werken. Met achtergrond over de maker en een tipje van de sluier over de inhoud van het werk, wat kan inspireren om de werken zelf te gaan lezen. ‘Troost’ is daarmee een inspirerend, boeiend en op zich al troostend boek.
Sabijn Lauwerier
Vrijwilliger bij Stichting TrösT