Na een lang leven samen….alleen verder, 20 interviews met ouderen die hun partner verloren, geschreven door Maria de Greef & Marjon Weijzen
Bij het oppakken van het boek ‘Na een lang leven samen….alleen verder’ word je teruggeworpen in de tijd. De foto op de voorkant is gemaakt in 1965 en toont een bruid die met een stralend gezicht haar bruidegom aankijkt. Een treffende foto voor degene die in deze periode is getrouwd of voor wie zich soortgelijke foto’s herinnert uit het album van haar of zijn ouders.
In het boek staan twintig interviews met ouderen die na een lang huwelijk hun partner zijn verloren door de dood. De interviews worden voorafgegaan door een trouwfoto en afgewisseld met gedichten. Aan de hand van een aantal vragen blikken de nabestaanden terug op de omstandigheden waarin hun partner overleed, wat het verlies met hen doet, waar zij steun vandaan halen en welke betekenis het verlies in hun leven heeft gekregen. De kernvraag in het boek is ‘Wie ben jij alleen in dit leven?’
In de inleiding van het boek wordt door de schrijvers kort beschreven wat het verlies van een partner voor de oudere mens betekent. Kenmerkend voor het verlies is de opéénstapeling van verliezen in deze periode zoals verlies van werk, gezondheid en het verlies van perspectief.
De interviews laten de verschillende reacties zien op het verlies van een partner:
Er zijn beelden die op het netvlies blijven staan van het overlijden of uitputting na jaren van intensieve zorg. Er is gemis van wat zo vertrouwd was en de confrontatie met het alleen zijn. Soms valt het zwaar om het verdriet te delen zoals Titia Liese omschrijft: ‘Voor je het weet, zit je niet meer in je eigen verhaal, maar in het verhaal van iemand anders.
Meerdere mensen ervaren dat de rouw niet minder wordt, het medeleven na het eerste jaar wel.
Er worden nieuwe contacten opgezocht, om hulp gevraagd als het nodig is, structuur in de dagen aangebracht en genoten van de vrijheid die het alleen zijn ook oplevert. De relaties met familieleden worden intensiever en bij enkelen bloeit er een nieuwe relatie op. Zo lukt het de meeste ouderen om het verlies in hun bestaan te integreren en een zinvol bestaan te behouden.
Het doel van het boek is om hoop, herkenning, inspiratie en handvatten te bieden met de interviews.
Daar slaagt het boek zeker in. Het is in makkelijk te lezen taal geschreven en de lezer zal zich herkennen in de verhalen. De kernvraag in het boek: ‘Wie ben jij alleen in dit leven?’ werpt een mooi tijdsbeeld op als het gaat om de emancipatie van de vrouw. Zoals Riet van ‘t Erve-Mossink vertelt: ‘Nu ben ik zelf iemand, ik was altijd de echtgenote van’ of zoals Ank Brekelmans omschrijft: ‘En nu leer ik, op mijn leeftijd, eindelijk wie ik alleen ben’. ‘Wie’ dat precies is zou een mooie vervolgvraag zijn waarop al gaandeweg een antwoord is te vinden. Al met al een aanrader voor een specifieke doelgroep.
Coby Ouwehand