“Ik weet niet welke weg je neemt” is een gedichtenbundel samengesteld door Arie Boomsma, met ruim 200 Nederlandstalige gedichten over de dood. Het begint met een eerlijk, direct voorwoord over Boomsma’s eigen ervaring met de dood. Zo vertelt hij mensen te hebben vermeden in hun laatste maanden, uit angst voor confrontatie met het verval. Ook legt hij uit waarom hij juist deze titel voor zijn boek heeft gekozen: het is een regel van Jean-Pierre Rawie, die hij zo mooi vindt omdat er geen stappenplan is voor een reactie op de dood, of op het sterfproces. Het voorwoord wordt afgesloten met de vraag: “Aan wie denk je, als je leest over de dood?”
De gedichten in de bundel gaan over allerlei soorten overlijden, van vaders en moeders, kinderen en grootouders, door suïcide en door ouderdom. De meeste gedichten zijn geschreven vanuit het perspectief van de nabestaanden, en hoe het is om met het verlies om te gaan.
Eén gedicht sprak mij in het bijzonder aan, omdat het beschrijft hoe iedereen anders omgaat met verlies:
Rodaan Al Galidi
“Zes hoofden, één hart waren op het strand”
De grootvader dacht aan zijn begrafenis.
De grootmoeder aan haar eenzaamheid na hem.
De vader dacht aan de kosten van de begrafenis.
De moeder aan het gedoe.
De zoon dacht aan de dood.
De dochter aan het leven na de dood.
De hond
blafte, zwom, kwispelde zijn hart naar de wolk,
plaste, rook hondjes, rende,
beet in de zee, sprong naar achteren, druppelde blauwe golven.
De hond
vloog in de hemel van zijn leven.
Thuis dachten de zes hoofden
aan die mooie dag.
Het hart
verdween in een diepe slaap.
Wat ik ook mooi vind aan het boek is dat er enkele grappige gedichtjes in zittten over de dood, zoals het gedicht van Ingmar Heytze met de naam “Die-hard”:
Hij stierf
in het harnas
was me dat lachen
bij de crematie
Sommige gedichten zijn echter wat ouderwets en spraken me minder aan, maar al met al is het een mooie verzameling uit de Nederlandstalige poëzie.
Door Sabijn Lauwerier